گفتگو عقیق با سید رضا نریمانی (بخش پایانی)

از اول سخنرانی جلسه ما پر از جمعیت است/ جوان ها بیشتر دنبال شور هستند/ هفتگی ها را اصلاً تعطیل نمی کنیم

عقیق: بخش اول گفتگوی عقیق با سید رضا نریمانی مداح جوان اصفهانی را قبلا اینجا خواندید. اکنون بخش پایانی این مصاحبه پیش روی شماست.

_ راجع به تاریخچه تأسیس هیئت فداییان حسین(ع) کمی توضیح بدهید.
هیئت فداییان شش سال است که  تأسیس شده و نوپا است. به برکت خود سیدالشهدا هم در فضای کمیتی و هم در فضای کیفیتی خوب بوده ولی شاید تا فضای مطلوب فاصله داشته باشیم. شکر خدا این هیئت الان در اصفهان جا افتاده است . هیئت از سال 87 تأسیس شد و تا  دو سه سال اول خانگی و کوچک بود و قرار نبود که این طوری بشود. حجت الاسلام صغیرا که نوه آقای صغیر اصفهانی هستند چند وقتی پیش به هیئت ما آمدند و گفتند که من خیلی دوست داشتم به هیئت شما بیایم خیلی درباره این هیئت شنیده بودم. یا آیت الله مهدوی که غیر از هیئت فاطمیون جایی منبر نرفته اند، پنج شب از سال بعد را به هیئت فدائیان اختصاص داده اند که همه این ها از برکات اهل بیت(ع) است و هیچ ربطی به من و امثال من ندارد.

 یک شهید از خود هیئت تقدیم انقلاب شده است. شهید ابوالفضل شیروانی که از بچه های هیئت بودند. و ما یکی از افتخاراتمان این است که ایشان از گریه کنان و سینه زنان این هیئت بودند.  خانم ایشان می گفت که بعد از جلسه روضه حضرت زینب (س) که شما خواندید تا خود گلزار شهدا که با موتور می رفتیم می دیدم آب به صورت من می خورد. فهمیدم دارد گریه می کند و چیزی نگفتم. تا سر مزار شهید احمد کاظمی که رفتیم داشت گریه می کرد و بعد آنجا به من گفت که راضی می شوی من بروم سوریه. گفتم شاید شوخی می کند. گفتم باشد تو برو من رضایت می دهم. می خواهم بگویم روضه آدم می سازد. این تأثیر گذاری هیئت است.

_ بحث اهمیت منبر و سخنرانی را در هیئت چقدر جدی می دانید؟
این هم از آن موضوعات فوق العاده جدی در هیئت ماست. بچه های طلبه می نشینیند و شبهات و مسائلی که در فضای هیئت هست را پیگیری می کنند. هر کسی را دعوت نمی کنند. الان یک سال و خرده ای است که بچه ها زحمت می کشند و از این روش جواب هم گرفتیم. قبلاً به شکل تشریفاتی بود ولی الان بچه ها در  بحث سخنرانی زحمت می کشند.

 فضای سخنرانی دو سال قبل با الان قابل مقایسه نیست. متأسفانه اکثر هیئت ها الان این طور است که سخنرانی، آماده کردن مجلس برای مداحی است. این که یک نفر بیاید سخنرانی کند که مردم جمع شوند که این هم بر فضای سخنران تأثیر می گذاشت. ما با دوستان دو سال پیش مطرح کردیم که یا باید سخنرانی تعطیل شود و یا باید بازنگری در آن شود. یک مدت جای سخنرانی و مداحی را عوض کردیم و دیدیم جواب نگرفتیم. دوباره رصد کردیم که جوان چه چیزهایی دوست دارد بشنود. به این نتیجه رسیدیم که باید به بطن بچه ها برویم و ببینیم که بچه ها چه نیاز دارند. این که سلیقه ای عمل کنیم نتیجه نمی دهد. دو سه ماهی طول کشید تا جا بیفتد. الان به جایی رسیده که از اول سخنرانی ما جلسه پر است. ما یک تیم تشکیل دادیم و هدف داشتیم و خط دادیم تا نتیجه گرفتیم.

-       _ یعنی به بخش سخنرانی هم مثل مداحی بها دادید.
دقیقا، چه بسا بیشتر . چون فضای سخنرانی یک فضای کاملاً  معرفتی است. شو و شعور باید با هم همراه باشد. کار دیگری که در این باره کردیم حضور خود مداح پای سخنرانی است. من دو سال است که هیچ شب جمعه ای جایی نمی روم. سر ساعت هشت که سخنرانی شروع می شود در جلسه هستم. قبلاً من برای سخنرانی نبودم. این تأثیر دارد. وقتی طرف می بیند که مداح پای منبر نشسته و او هم نیاز به منبر دارد خیلی موثرتر است. وقتی مداح پای منبر بنشیند منبری هم پای روضه و مداحی می نشیند. چون به منبری احترام می گذاری منبری هم به شما احترام می گذارد. نکته سوم این است که بچه ها به این نکته رسیدند که وقتی پای منبر می نشینند مداحی بهتر می چسبد. آمادگیشان بیشتر می شود. وقتی پای سخنرانی می نشینند آرام آرام ذهنشان درگیر می شود و مداحی بیشتر می چسبد.

-     _ یک نقدی که به هیئت جوانان وارد می شود این است که بیشتر شور محور هستند تا اشک و روضه محور. شما این را قبول دارید؟
ما این طور نیستیم. این انتقاد به جایی است. اما روی مرز است. من نمی توانم بگویم این کار خوبی است یا کار بدی است. حاج مهدی سلحشور سال 84 یا 85 مناجات خوان بوده ولی الان فضا فرق کرده و به هیئتشان که می رویم ده دقیقه، یک ربعی مناجات و روضه می خوانند و مفصل سینه زنی می کنند. من خودم از ایشان سؤال کردم که حاجی یادش به خیر چند سال پیش که مناجات می خواندید. گفتند که جوان الان با هفت، هشت سال پیش فرق دارد. الان جوان ها بیشتر دنبال شور هستند. ولی جوان قدیم بیشتر مناجات گوش می دادند. اگر جوان در جلسه شور خودش را خالی نکند این کار دستش می دهد و آسیب می زند. چه ایرادی دارد شور را مدیریت کنید و اشعاری بخوانید که هدفمند باشد و اشعاری که به گفته حضرت آقا به روز باشد. شعرهای مناجاتی را در فضای سینه زنی ببریم. ایرادی ندارد. من خودم اعتقاد دارم همان قدر که در فضای سینه زنی وقت می گذاریم باید بیشترش در فضای روضه و مناجات هم وقت بگذاریم.

_ شما از معدود مداحان جوانی هستید که مناجات خوانی هم می کنید.
بله ما سی شب ماه مبارک را فقط مناجات داریم و همه هم می آیند. در سالی که گذشت هفت هشت مداح مانند حاج مهدی منصوری آمدند و تعجب کردند. ایشان می گفت که من طی این چند سال که مناجات می خوانم تا الان جلسه ای که این همه جوان پای مناجات بنشیند ندیده بودم. گفتم که این عقبه دارد و من این ها را این طور این جا جمع نکردم. این عقبه از شور و جلسات هفتگی بوده است. مخاطب می داند الان که سی شب مناجات است و در جلسات هفتگی و محرم سینه زنی است. می داند که در این هیئت همه چیز سر جای خودش است. وقتی این دو کنار هم باشد و برای هر دو برنامه ریزی باشد جواب می دهد.

_ رهبر انقلاب هر سال در دیدار با مداحان توصیه های زیادی در باره قوی بودن، پرمحتوا و آموزنده بودن اشعار دارند، شما شعرهایتان را چطور انتخاب می کنید و بیشتر از  چه کسانی شعر می گیرید؟
ما دوسال است که فضای شعر را کاملاً عوض کرده ایم. دوستانی هستند مانند آقای کاظم نیا ، آقای داود رحیمی ، آقای نجیمی و آقای صادق مسعودی که تیمی با حضور دوستان تشکیل داده ایم و جلسه شعر هفتگی داریم.

با دوستان دور هم می نشنیم و بی هیچ واهمه ای  شعر را در جلسه می خوانیم  و شاید در آخر جلسه شعر کامل تغییر کند. اعتقادمان به این است که این ها به شاعر کمک می کند. چون همه به هم ایمان دارند و غرضی ندارند. هنوز آن چیزی که مطلوب ما بوده نشده ولی می توانم بگویم که حداقل شصت هفتاد درصد مطالبی که از این جلسه بیرون می آید را می خوانیم. چون اعتقادمان بر این است باید بر خروجی این جلسه بیشتر سرمایه گذاری کنیم.

_ یعنی شما شعرهایی که دو سال پیش می خواندید با شعر های الان متفاوت است؟
صددرصد. اتفاقاً چند وقت پیش با دوستان برای فاطمیه دور هم جمع شده بودیم و دوستان گفتند که فاطمیه امسال روی چه موضوعی تاکید داشته باشیم؟ من می گفتم که در موضوع حجاب بیشتر کارکنیم. دائم روی موضوعات کلنجار می رویم که چه نیاز داریم.

بحث روز که حضرت آقا می گویند مثلاً مذاکرات هسته ای است. الان دو سال است که سرمایه گذاری روی این کار کردیم و خوب هم جواب گرفتیم. توصیه من هم به هیئت ها همین است. مداحان جوان در هیئت ها بچرخند و مطمئناً کسانی هستند که شعر خوب می گویند و سبک خوب می گویند . فقط کسی را می خواهد که این ها را جمع کند و یک تیم تشکیل بدهد. البته باید بزرگترها هم نظارت داشته باشند و یاد بدهند.

_ پس این طور نیست که فی المجلس شعری بدهند و بعد از خواندن متوجه شوید مثلاً شعر ضعیف بود یا ایرادات محتوایی داشت؟
خیلی به ندرت پیش می آید. گفتم شصت، هفتاد درصد شعرهایی که خروجی این جلسات است را می خوانیم. سعی می کنیم سرمایه گذاری روی همین بچه  ها باشد و کمتر پیش می آید از بیرون شعر بگیریم. چون این طوری لقمه آماده می شود و خیلی باید حواسمان به لقمه آماده باشد که حرام نباشد.

_  سبک هایی که می خوانید را چطوری انتخاب و آماده می کنید؟
در همین جلسه است. گاهی خود ما کاری را آماده می کنیم و دوستان سبکش را می گویند. آقای کاظم نیا و آقا داودی خودشان سبک ساز هستند و آقای مسعودی در بحث سبک فوق العاده خوب کار می کند. تا به حال هم نشنیدم کسی بگوید که این سبکی که خواندید مال فلان آهنگ غربی بوده است. چون من به این دوستان اطمینان دارم.

ما معمولا بعد از ماه مبارک رمضان درگیر جلسات محرم هستیم، هفت هشت روز قبل از محرم حداقل انتخاب می کنیم. شاید اشعار آماده نباشد ولی چهارچوبش را مشخص می کنیم و سبک هایش را می بندیم.

_در مجالس میلاد حضرات معصومین برنامه هایتان چطور است؟
ما یکی از سرمایه گذاری هایمان در بحث مولودی است. به دوستان گفتیم که سبک ها شاد باشد. البته نمی دانم چه قدر موفق بودیم. این را باید دیگران بگویند. ولی سعی ما بر این بوده که تفاوت احساس شود. دوستان در این قضیه خیلی زحمت کشیدند. مثلاً برای میلاد امام رضا(ع) سبکی را با صدای نقاره خانه ساخته بودند و خیلی جواب داد. یکی از خوبی هایی که جلسه ما دارد این است که جشن ها شلوغ تر می شود. کسانی هستند که تمایلی به روضه ندارد ولی جشن ها را می آیند. این خیلی تأثیر دارد.

-        _به نظر چرا بعضی ها به مداحانی مثل شما که در اشعارتان به مسائل روز جهان اسلام و انقلاب اشاره می کنید برچسب حکومتی بودن می زنند؟
متاسفانه این هم از آن نگاه های انحرافی است. نمی دانم این ایراد از کجا بوده و شاید از مداحان قبل و نسل اول و دوم ما این ایراد بوده که شاید نتوانستند که این را درست جا بیندازند که مباحث سیاسی هم باید در شعر هیئت باشد. نمی دانم چرا به این سمت و سو رفته است؟ برای بعضی ها جا افتاده که مثلاً میثم مطیعی که شعر رهبر من را می خواند حتماً کمکش کرده اند یا مثلاً به مهدی رسولی در زنجان همین انگ را می زنند که پول گرفته است. به ما هم دائم می گویند که شما وصل به سپاه هستید و دیگر مشکلی ندارید. در صورتی که یک هزار تومنی هم تا به حال به ما کمک نشده و نمی دانم این حرف ها از کجا آمده است. شاید هم چون طرف مقابل ما طیف شیرازی و امثالهم هستند و هزینه و سرمایه گذاری کرده اند و پول خرج می کنند که مداح از امام حسین(ع) بخواند ولی از انقلاب و امام و شهدا نامی درهیئت نبرد، بعضی ها هم  به غلط فکر می کنند که بسیج و سپاه و ارگان های دولتی هم خرج می کنند که در مورد شهدا واین چیزها بخوانند تا مقابل آنها باشیم.

_ نکته انحرافی که این جماعت مطرح می کنند این است که امام فرمود محرم و صفر است که اسلام را نگه داشته است. چرا می گوییم هیئت های طراز انقلاب بلکه باید بگوییم انقلاب طراز هیئت. در جواب این ها چه باید بگوییم؟ آیا اگر انقلاب و دوره جنگ نبود اثری از هیئت مانده بود؟
این یک بخش کار است. در زمان اهل بیت(ع) هم که نگاه می کنیم همه دغدغه اهل بیت سیاسی بوده است. واقعه عاشورا را نگاه کنید که بخش عمده اش سیاسی بوده است. این که بعد از هزار و چهارصدسال بگوییم که امام حسین(ع) این طور بوده و این طوری امام حسین(ع)  را کشتند چه تأثیری دارد؟ تاثیر آن وقتی است که بگوییم امام حسین(ع) را آدم های بی بصیرتی که نماز شب هم می خواندند کشتند نه کافران.

 الان هم همین طور است. در فضای سیاسی هم اگر بخواهیم که دین را از دست ندهیم باید آن را کجا حفظ کنیم؟  نمی شود داخل غار رفت تا دینمان حفظ شود. باید در هیئت ها از فضای سیاسی گفته شود تا دین حفظ شود. این الان یک حقیقتی است که باید بدانیم این تریبونی که دست من است چطور به دست من رسیده است. من مداح می روم یک جا می خوانم و آخرش یک ورق می دهند که برای طرف که حسینیه را ساخته یک دعایی بکنید اما چطور من مداح به خودم اجازه نمی دهم که اسم شهید را بیاورم؟ شهیدی که مملکت ما را ساخته و این تریبون به دست من رسیده است. امام بانی این انقلاب بوده است. چطور اسم نمی بریم؟ الان اوضاع منطقه را اگر رصد کنید می بینید که این امنیت مثال زدنی ما مرهون تلاش های امام و خون های مطهر شهداست . چرا عده ای نمی خواهند این را ببینند؟

_ فضای اصفهان خیلی پیچیده است و جریاناتی که در تلاش برای به انحراف کشاندن هیئات هستند هزینه بسیاری در آنجا کرده اند، کمی راجع به این فضاها بگویید.
ما تا الان رک بودیم. سعی کردیم در همه موقعیت ها مثل انتخابات و مباحثی که در فضای سیاسی پیش می آید حضور داشته باشیم. این که دست به عصا پیش برویم و مراقب باشیم که حالا این حرف را نزنیم که خراب نشویم و  تعداد جمعیت هیئت کم شود در این فضاها نبودیم.نظر من دقیقاً  نظر حاج مهدی سلحشور است. الان اگر وظیفه ما صحبت در باب انتخابات است باید صحبت کنیم.  برای این که ما اعتقادمان بر این است که در فضای هیئت مخصوصاً در اصفهان که فوق العاده سیاسی است باید رک بود. الحمدالله جواب هم گرفتیم. مثلاً زمان فتنه ما ورود کردیم چون بخشی از ماجرا بی احترامی به امام حسین(ع) بود.

_ ارتباطتان با دیگر هیئت های داخل اصفهان چطور است؟
زیاد است. من روی حرفم هستم که همه مداحان ولایتی هستند. به نظر من اگر هم نبودند نباید این حرف مطرح شود. حالا یکی به قول شما خیلی تمایل دارد که حرف و گفته های حضرت آقا را در سبک ها و خواندن هایش پیاده کند و یکی هم هست که زیاد تمایل و اعتقادی ندارد. ولی همه با اصل مشکلی ندارند.

_ کربلا چند بار مشرف شدید؟
اولین بار عرفه سال 82 بود که یادم هست حاج محمد طاهری و حاج سعید حدادیان می خواندند. سال اولی بود که آمریکا حمله کرده بود و همه قاچاقی می رفتند. خیلی خوب بود چون پیاده رفتیم. حدود صد و بیست نفر بودیم که هفت هشت ساعت پیاده رفتیم. کفش من پاره شد. سال 84 یا 85 دوباره رفتم.بار دوم فوق العاده بیشتر چسبید چون با فضا آشنا بودم. تا حالا پنج شش بار مشرف شدم.

_ اربعین چطور؟
اربعین چون با برنامه هیئت تداخل دارد نرفته ام ولی آرزویم این است که اربعین بروم. من به هیئت خیلی حساس هستم. حتی در مناسبت های خیلی مهم هم اولویت اول هیئت است. هفتگی ها را اصلاً تعطیل نمی کنیم. هفتگی ها و مناسبت ها و ماه رمضان هم هست. حساب کردیم حدود صد و ده مجلس در طول سال داریم. همین اهمیت بوده که تا الان برقرار بوده است.